Төлеби ауданы, Кемеқалған ауылдық округі — Қазақстанның оңтүстік аймағында орналасқан, табиғи ресурстарымен және ауыл шаруашылығымен танымал өңірлердің бірі. Бұл жерде ауыл шаруашылығымен айналысатын кәсіпорындардың ішінде «Қазығұрт бақтары» өндірістік кооперативі ерекше орын алады. Бұл кооператив қарқынды алма бауы арқылы тек Оңтүстік Қазақстанның емес, бүкіл еліміздің ауыл шаруашылығында маңызды рөл атқаруда. Қазіргі уақытта олар өз өнімдерін ішкі нарықта ғана емес, сондай-ақ шетелге де экспорттайтын ірі алма өсіруші өндіріс болып табылады.
«Қазығұрт бақтары» өндірістік кооперативі 110 гектар аумақта орналасқан алма бақтарын әртараптандыру және жаңғырту мақсатында қарқынды алма өсіру жүйесіне көшті. Бұл жобаның негізі 2000 жылдардың басында қаланғанымен, соңғы жылдары оның қарқынды дамуы нәтижесінде қазіргі кезде алма бағындағы технологиялар мен өндіріс көлемі айтарлықтай өсті.
Қазіргі таңда, кооперативтің алма бағында 300 мыңға жуық көшет егілген. Бұл көшеттердің барлығы заманауи тамшылатып суару жүйесі арқылы суарылады, бұл әдіс судың шығынын азайтып, жеміс ағаштарының сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Суару жүйесі, әсіресе су тапшылығы байқалатын аймақтарда аса маңызды. Сонымен қатар, тамшылатып суару әдісі өсімдіктердің тамыр жүйесін тиімді түрде ылғалдандырып, өнімділікті жоғарылатады.
Кооперативте өсірілетін алма сұрыптары тек сапасы жағынан жоғары, сонымен қатар қазақстандық тұтынушылардың талғамына сай келеді. Олардың ішінде Гренни Смит, Айдаред, Голден Делишес, Гала сияқты әлемге танымал сұрыптар бар. Әрбір сұрыптың өзіндік ерекшеліктері бар, мысалы, Гренни Смит — қышқыл дәмі мен күшті хош иісімен ерекшеленсе, Голден Делишес — тәтті әрі жұмсақ, ал Айдаред — жарқын қызыл түсімен және шырынды дәмімен белгілі.
Бұл алма сұрыптары еліміздің әр түрлі өңірлерінде, сондай-ақ алыс-жақын шетелдерде сұранысқа ие. Өндіріс көлемінің артуы мен өнім сапасының жоғары болуына байланысты, кооперативтің алма өнімдері Қазақстанның ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспорттық әлеуетін арттыруда.
Алма бағынан алынатын өнімнің бір бөлігі табиғи шырын өндірісіне бағытталған. Осы мақсатта кооператив шырын дайындайтын цехты іске қосқан. Бұл цехтің қуаттылығы тәулігіне 1 тонна шикі өнімді өңдеп, табиғи шырын шығару мүмкіндігіне ие. Шырын өндірісі — тек өнімнің жоғары сапасын қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар кооперативтің өндірістік қуатын арттырып, жұмыс орындарын көбейтуде маңызды рөл атқарып отыр.
Шырын өндірісінің негізгі ерекшелігі — оның табиғилығында. Құрамында ешқандай химиялық қоспалар немесе консерванттар жоқ, бұл өнімнің тұтынушылар үшін экологиялық таза және денсаулыққа пайдалы екендігін көрсетеді. Қазіргі таңда табиғи шырындарға сұраныс әлемде өсіп келе жатқандықтан, бұл бағыттың даму перспективасы өте үлкен.
«Қазығұрт бақтары» өндірістік кооперативі өнімдерін ішкі нарықтан бөлек, халықаралық нарыққа да шығарады. Алманың жоғары сапасы мен органикалық қасиеттері кооперативтің өнімдерін әлемнің түрлі елдеріне экспорттауға мүмкіндік береді. Әсіресе, Орталық Азия, Ресей, Қытай сияқты елдерде Қазақстанның алмасы жақсы сұранысқа ие. Сонымен қатар, табиғи шырынның экспорттық әлеуеті де зор.
Кооперативтің болашақта өнім түрлерін кеңейту, экологиялық таза ауыл шаруашылығы өнімдерін арттыру және халықаралық нарықта өзінің үлесін ұлғайту жоспары бар. Сонымен қатар, жаңа технологияларды енгізу, соның ішінде цифрлық ауыл шаруашылығы әдістері мен автоматтандырылған жүйелерді қолдану да осы жоспардың бір бөлігі болып табылады.
«Қазығұрт бақтары» кооперативі тек экономикалық дамумен ғана емес, әлеуметтік жауапкершілікпен де айналысады. Олар жергілікті тұрғындарды жұмыспен қамту, ауыл тұрғындарының әл-ауқатын арттыру және табиғатты қорғау мәселелеріне ерекше көңіл бөледі. Қазіргі уақытта кооперативте көптеген адам жұмыс істейді, бұл ауылдың әлеуметтік және экономикалық жағдайына оң әсерін тигізеді.
Сонымен қатар, кооператив агроэкологиялық талаптарды сақтап, тұрақты даму принциптерін ұстанады. Олар су ресурстарын тиімді пайдалану, табиғи жүйелерді қорғау және жерді эрозиядан сақтау мәселелеріне баса назар аударады.
«Қазығұрт бақтары» өндірістік кооперативі өзінің қарқынды алма бауы мен табиғи шырын өндірісі арқылы тек ауыл шаруашылығын дамытумен ғана емес, сондай-ақ еліміздің экономикалық өсіміне үлес қосуда. Қазіргі уақытта кооперативтің өнімдері жоғары сапасы мен табиғилығымен ерекшеленеді, бұл оның экспорттық әлеуетін арттырып, халықаралық нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, әлеуметтік жауапкершілік пен экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету, болашақта кооперативтің даму жолында маңызды факторлар болып қала береді.
